Ẩm thực Việt Nam từ lâu đã là một phần quan trọng của văn hóa dân tộc, nơi phản ánh tinh thần cộng đồng, sự tinh tế và sáng tạo của con người. Trong bức tranh rực rỡ đó, tri thức nấu cỗ Bát Tràng nổi lên như một di sản văn hóa độc đáo, không chỉ là kỹ năng nấu ăn mà còn là một nghệ thuật ẩm thực gắn bó mật thiết với Làng nghề Gốm Bát Tràng, với con người và truyền thống nơi đây.

Ngày 27/6/2025, tri thức nấu cỗ Bát Tràng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, khẳng định giá trị to lớn của nghề nấu cỗ không chỉ với làng mà với cả nền văn hóa ẩm thực Việt Nam.

 

TRI THỨC NẤU CỖ BÁT TRÀNG – DI SẢN VƯỢT LÊN NGHỆ THUẬT

Nói về nghề nấu cỗ ở Bát Tràng, không ai coi đó chỉ đơn thuần là “nấu ăn”. Mỗi mâm cỗ được chuẩn bị tỉ mỉ, tinh tế, từ nguyên liệu đến cách nấu và cách bày biện, phản ánh sự khéo léo, tài hoa của người phụ nữ Bát Tràng. Đây là một tri thức dân gian, được gìn giữ, truyền dạy qua nhiều thế hệ, trở thành một phần ký ức và bản sắc văn hóa nơi đây.

Những người làm cỗ không chỉ am hiểu ẩm thực truyền thống Việt Nam, mà còn nắm vững tập tục, nghi lễ và cách cân bằng hương vị, màu sắc, ý nghĩa của từng món ăn trên mâm cỗ. Mỗi mâm cỗ như một tác phẩm nghệ thuật sống động, thể hiện rõ cốt cách, tinh thần chỉn chu và thẩm mỹ của làng nghề Bát Tràng.

(Ảnh chụp mâm cỗ Bát Tràng)

GẮN VỚI LÀNG NGHỀ VÀ CỘNG ĐỒNG

Nhắc đến Bát Tràng, hầu hết du khách sẽ nghĩ ngay đến làng nghề gốm Bát Tràng, nơi sản xuất ra những chiếc bát, đĩa, chum, vại tinh xảo, vang danh khắp trong và ngoài nước. Thế nhưng, ít ai biết rằng ẩm thực cỗ Bát Tràng cũng nổi tiếng không kém, góp phần làm nên bản sắc độc đáo của làng nghề này.

Từ việc lựa chọn nguyên liệu tươi ngon, đến sử dụng đồ gốm Bát Tràng để bày biện món ăn, tất cả đều hài hòa, gắn bó chặt chẽ với nghề gốm truyền thống. Những bộ bát đĩa, chén, âu, đèn sứ… chính là sản phẩm của workshop làm gốm Hà Nội mà người làng tự tay làm ra, càng làm mâm cỗ thêm phần sang trọng, đậm dấu ấn quê hương.

Đặc biệt, nghề nấu cỗ còn là cơ hội để cộng đồng sum họp, con cháu học hỏi về sự chăm chút, tinh thần sẻ chia, niềm tự hào về nghề truyền thống của ông cha. Chính tinh thần ấy đã giúp nghề nấu cỗ Bát Tràng tồn tại, phát triển và xứng đáng được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể

 

NHỮNG NÉT ĐẶC SẮC CỦA ẨM THỰC CỖ BÁT TRÀNG

Ẩm thực cỗ Bát Tràng nổi bật bởi sự cân đối, tinh tế trong từng món ăn. Một mâm cỗ hoàn chỉnh thường bao gồm:
-  Xôi – tượng trưng cho sự no đủ.
- Thịt gà luộc, giò chả – mang ý nghĩa sung túc, may mắn.
- Nem rán, món nộm – hài hòa vị chua, cay, mặn, ngọt.
- Canh măng mực, Su hào xào mực… – thể hiện tài nghệ chế biến cầu kỳ.
- Chè, hoa quả – kết thúc bữa tiệc nhẹ nhàng, thanh mát.

Tất cả được sắp xếp gọn gàng, đẹp mắt trên những chiếc đĩa, bát gốm tinh xảo của chính làng nghề gốm Bát Tràng. Không chỉ ngon miệng, những mâm cỗ này còn đậm đà tình cảm, sự mến khách và cái tình của người làng.

(Ảnh chụp mâm cỗ Bát Tràng)

MỜI BẠN ĐẾN BÁT TRÀNG – THƯỞNG THỨC VĂN HÓA ẨM THỰC & LÀNG NGHỀ

Ngày nay, du khách đến du lịch Bát Tràng, không chỉ để mua gốm, tham quan bảo tàng gốm Bát Tràng, hay tham gia các workshop làm gốm Hà Nội, mà còn để khám phá ẩm thực và văn hóa nấu cỗ nơi đây.

Khi tham quan bảo tàng gốm Bát Tràng, bạn sẽ được nghe kể những câu chuyện thú vị về tri thức nấu cỗ Bát Tràng, được chiêm ngưỡng không gian tái hiện mâm cỗ truyền thống, đôi khi còn có cơ hội thưởng thức những món ăn đặc trưng của làng.

📍 Địa chỉ: Bảo tàng Gốm Bát Tràng, số 28 đường Làng cổ Bát Tràng, Xã Bát Tràng, Hà Nội
🎯 Ẩm thực gắn kết văn hóa – con người – làng nghề

Ẩm thực cỗ Bát Tràng – Hơn cả một bữa ăn, là nét đẹp của văn hóa Việt!